Εννοιολογική συγκρότηση της ασφάλειας: σχέση αντίληψης ισχύος και απειλών με τη στρατηγική εθνικής ασφάλειας

Abstract

Η παρούσα διατριβή αποτελεί μια προσπάθεια συνδυαστικής προσέγγισης της έννοιας της ασφάλειας με αυτήν της ισχύος. Σκοπός της είναι να εξετάσει εάν και κατά πόσο υφίσταται κάποια σχέση μεταξύ αντιλήψεων περί εθνικής ισχύος και περί απειλών και στρατηγικής εθνικής ασφάλειας, αν δηλαδή διαφορετικά επίπεδα εθνικής ισχύος και ο τρόπος που αυτά ερμηνεύονται σε συνδυασμό με τις εκάστοτε ερμηνείες των επιπέδων απειλών οδηγούν σε διαφορετικές στρατηγικές εθνικής ασφαλείας. Αυτό που η συνδυαστική τους προσέγγιση μπορεί να προσφέρει είναι η εξακρίβωση της σχέσης μεταξύ τους η οποία είναι και αυτή που με τη σειρά της μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε την διαφοροποίηση των τρόπων με τους οποίους το κάθε κράτος αντιλαμβάνεται και ερμηνεύει τη δική του ασφάλεια και κατ’ επέκταση εφαρμόζει και τις αντίστοιχες στρατηγικές. Η διατριβή, μέσα από τη πραγματοποίηση μιας ελεγχόμενης σύγκρισης μεταξύ τριών περιπτώσεων, των ΗΠΑ, της Ελλάδας και της Νορβηγίας, και μιας κατάλληλης για τους σκοπούς της μελέτης περιοδολόγησης αυτών, καταλήγει στη διαμόρφωση μιας τυπολογίας της στρατηγικής εθνικής ασφαλείας που συγκροτείται από τη συνδυαστική επίδραση των αντιλήψεων ισχύος και απειλών οι οποίες λειτουργούν σε ρόλο ανεξάρτητης και παρεμβαλλόμενης μεταβλητής αντίστοιχα. Οι διακριτές περιπτώσεις στρατηγικών ασφαλείας που προκύπτουν από το συνδυασμό αυτών των μεταβλητών εμπίπτουν καθεμιά στα πλαίσια διαφορετικών θεωρητικών προσεγγίσεων της ασφάλειας και σε συνάρτηση με τη χρήση αυστηρών κριτηρίων επιλογής για τις περιπτωσιολογικές μελέτες καθιστούν εφικτή την θεμελίωση μιας γενίκευσης, πέρα από το δείγμα των τριών κρατών, για τους τρόπους με τους οποίους οι εκάστοτε αντιλήψεις περί ισχύος και απειλών επηρεάζουν τη διαμόρφωση της στρατηγικής ασφαλείας.