Ο ρόλος των ερπητοϊών στην ανδρική υπογονιμότητα

Abstract

Infertility accounts for one of the problems the affect almost 15-20% of the couples in European countries. 30% of the patients suffer from idiopathic infertility. Raising evidence suggest that viral infections contribute to male infertility. Viral DNA from the members of the Herpesviridae family (HSV-1, HSV-2, CMV or EBV), have been detected in the semen of asymptomatic sterile patients. The aim of this PhD thesis was the detection of the 8 members of the Herpesviridae family in semen samples and the correlation of their presence or no with the samples’ altered semen parameters. Firstly, fresh semen samples were collected and characterized based on the spermogram. Secondly, the detection experiments for the herpes viruses were performed by PCR. Thirdly, the presence or no of one or more viruses and the parameters of the samples in each sample group were correlated and a statistical analysis was performed. In vivo experiments were also conducted in order to confirm the capacity of infection of CMV in spermatozoa. Semen samples were incubated in culture medium with the virus. The statistical analysis revealed very interesting results. The semen showed high viral presence (92,8%) independently of the characterization as normal or abnormal. Interestingly, there was a statistical significance between the EBV presence and the pyospermia, in all samples (p=0,001). The presence of EBV influences the concentration of WBCs detected in semen and justifies the statistical significance observed between the EBV presence and the normal samples with increased WBCs. The HHV-6 presence was statistically significant (p=0,001), which according to WHO are evidence of immunologic infertility. These results suggest that HHV-6 affects those semen parameters concerning seminal fluid. The high presence of HHV-8 was statistically significant in samples with oligoasthenozoospermia. A statistical significant correlation was also found between samples positive for HHV-8 and reduced concentration of spermatozoa (p=0,030) and reduced motility (p=0,015). Concluding, the presence of HHV-8 in sperm samples seems to reduce the mean number and motility of spermatozoa, causing oligoasthenozoospermia. The results of this PhD Thesis suggest the implication of herpes viruses in altered semen parameters, while their detection could be incorporated in the routine semen analysis together with the spermogram and applied both to patients seeking fertility evaluation and those performing IVF

Η υπογονιμότητα αποτελεί ένα από τα προβλήματα που επηρεάζουν σχεδόν το 15-20% των ζευγαριών στις Ευρωπαϊκές χώρες. Tο 30% των ασθενών υποφέρουν από ιδιοπαθή υπογονιμότητα. Ολοένα και περισσότερες ενδείξεις υποδεικνύουν ότι οι ιϊκές μολύνσεις συμβάλλουν στην ανδρική υπογονιμότητα. Ιϊκό DNA από μέλη της οικογένειας Herpesviridae, όπως οι HSV-1, HSV-2, CMV ή EBV έχουν ανιχνευτεί στο σπέρμα ασυμπτωματικών στείρων ασθενών. Σκοπός της παρούσας διατριβής ήταν η ανίχνευση των 8 μελών της οικογένειας των ερπητοϊών (HSV1&2, VZV, EBV, CMV, HHV-6, HHV-7 και HHV-8) σε δείγματα σπέρματος και η συσχέτιση της παρουσίας τους ή μη με τις παραμέτρους του σπέρματος. Στο πρώτο μέρος της διατριβής έγινε συλλογή φρέσκων δειγμάτων σπέρματος και χαρακτηρισμός τους βάση σπερμοδιαγράμματος. Πραγματοποιήθηκαν πειράματα ανίχνευσης του DNA των μελών της οικογένειας των ερπητοϊών με τη μέθοδο της PCR. Στο τρίτο μέρος, πραγματοποιήθηκε η συσχέτιση των αποτελεσμάτων και η διεξαγωγή στατιστικής ανάλυσης. Από την στατιστική ανάλυση τα αποτελέσματα υποδεικνύουν υψηλή παρουσία όλων των ερπητοϊών (92,8%) στο σπέρμα ανεξάρτητα από την κατηγοριοποίηση σε φυσιολογικά και μη- φυσιολογικά δείγματα. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η στατιστική σημαντικότητα που εμφανίστηκε ανάμεσα στην παρουσία του EBV και στα δείγματα με πυοσπερμία. Η παρουσία του EBV επηρεάζει τον αριθμό των WBCs που ανιχνεύονται στο σπέρμα, καθιστώντας το πυοσπερμικό. Η παρουσία του HHV-6 ήταν στατιστικά σημαντική (p=0,001) στα δείγματα με φυσιολογικά μεν σπερματοζωάρια παθολογικό δε σπερματικό υγρό και/ή παρουσία υψηλής συγκέντρωσης WBCs και/ή συγκόλληση σπερματοζωαρίων. Τα παραπάνω τροποποιημένα χαρακτηριστικά αποτελούν ένδειξη ανοσολογικής υπογονιμότητας σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ. Η υψηλή παρουσία του HHV-8 ήταν στατιστικά σημαντική στα δείγματα με ολιγοασθενοζωοσπερμία. Η παρουσία του ιού HHV-8 στα δείγματα σπέρματος φαίνεται ότι μειώνει το μέσο αριθμό και την κινητικότητα των σπερματοζωαρίων, προκαλώντας έτσι εμφάνιση ολιγοασθενοζωοσπερμίας. Στο τελευταίο μέρος πραγματοποιήθηκαν πειράματα επιβεβαίωσης της ικανότητας μόλυνσης των σπερματοζωαρίων από τον ΗCMV. Τα αποτελέσματα της παρούσης διατριβής παρέχουν σοβαρές ενδείξεις για τη εμπλοκή των ερπητοϊών στις τροποποιημένες παραμέτρους του σπέρματος, ενώ θα μπορούσε να αξιοποιηθεί η ανίχνευση τους στον έλεγχο ρουτίνας μαζί με το σπερμοδιάγραμμα σε ασθενείς που αποζητούν τον έλεγχο της γονιμότητας τους αλλά και σε εκείνους που επιθυμούν εξωσωματική γονιμοποίηση