Νεωτερικότητα και θεαματοποίηση του κατοικείν στη μοντέρνα και σύγχρονη γλυπτική

Abstract

The present thesis attempts to assess the traditional perceptions of the image of sculpture (a body of material, whose interior is essentially solid, closed and impenetrable for use in open public spaces, often appearing within such spaces in the form of a statue) from an opposite angle, from which the work of sculpture appears to become an object, a trinket or bibelot, an installation and, eventually, a space itself - a trouse - that may be inhabited. I examine how sculpture partakes in the daily reality of domestic space, or perhaps becomes “reconciled” with it: ultimately, how it appropriates the experience of the private by transforming its once impenetrable solid mass into architectural space and finally the relationship of domesticity with the notion of spectable. I attempt to narrate a history of sculpture based upon an interdisciplinary approach that ranges through such fields as the theory of architecture and social and gender studies. I argue that domesticity as both intention and experience cannot be easily dismissed as it was in the heyday of modernism, when it was considered a failed and outdated mode of resistance to collective social demands. If modern sculpture contemplated architecture, then contemporary sculpture can be said to have inhabited it.

Σε αυτή τη διατριβή αξιολογείται η παραδοσιακή αντίληψη για την εικόνα της γλυπτικής (μια υλική μάζα της οποίας το εσωτερικό είναι συμπαγές, κλειστό και αδιαπέραστο, που παρουσιάζεται και απευθύνεται στον ανοικτό δημόσιο χώρο, συχνά με την μορφή αγάλματος) από την αντίθετη πλευρά, εκεί όπου το γλυπτό γίνεται αντικείμενο, μπιμπελό, εγκατάσταση, και τέλος το ίδιο το σπίτι που μπορεί να κατοικηθεί. Ερευνώ το πώς η γλυπτική μοιράζεται ή «συμβιβάζεται» με την καθημερινότητα της οικίας, το πώς οικειοποιείται την ιδιωτική εμπειρία με την μεταμόρφωση της άλλοτε απόρθητης στερεής της μάζας σε αρχιτεκτονικό χώρο, και τέλος τη σχέση κατοικίας και θεάματος. Οι θέσεις μου παρέμειναν προσηλωμένες μέσω μιας διεπιστημονικής προσέγγισης, από τη θεωρία της αρχιτεκτονικής στις κοινωνικές σπουδές και τις σπουδές φύλου, στην αφήγηση μιας ιστορίας τη πλαστικής. Στη διατριβή υποστηρίζω ότι η οικιακότητα ως πρόθεση και εμπειρία δεν μπορεί ν’ αντιμετωπισθεί πια με την ευκολία της απόρριψης που χαρακτήριζε τα χρόνια της νεωτερικότητας, ως μια αποτυχημένη και ξεπερασμένη μορφή αντίστασης μπροστά στις συλλογικές διεκδικήσεις της κοινωνίας. Εάν η μοντέρνα γλυπτική μπόρεσε να στοχαστεί την αρχιτεκτονική ή σύγχρονη γλυπτική την κατάκτησε.