Κλινική αξιολόγηση των επιπέδων της β2 - μικροσφαιρίνης με ιδιοπαθή φλεγμονώδη νόσο του εντέρου

Abstract

B2-Microglobulin (B2-M) is a low molecular weight protein not associated with the immunoglobulins. It is mainly produced by activated T-lymphocytes and macrophages in sites of immunoactivation of the above cells and in locations where acute inflammatory process takes place. B2- Microglobulin is not classified among acute phase proteins and its serum levels do not depend on the hepatic ability for synthesis and secretion. The aim of this study is the evaluation of B2-M serum levels as an index of T-lymphocytes and macrophages activation in patients suffering from ulcerative colitis (UC) and Crohn’s disease (CD), since immunoactivation reflects the degree of activity and severity of the inflammatory response. For this purpose B2-M was measured by an immunoenzymatic method in the serum of 87 patients with UC and 74 patients with CD. Based on widely accepted clinico-laboratory criteria 45% of patients with UC and 75% of patients with CD were classified as moderately or severely ill. The results are summarized and interpreted as follows: 1) in 35,6% of patients with UC abnormal serum levels of B2-M were detected. Fifty percent of patients with severe disease had elevated levels of serum B2-M whereas in 40% and 33% of those with moderate and mild disease abnormal levels were measured. Although the above results are indicative of the inflammatory response, these could lead to over-or underestimation regarding disease severity, 2) in 78,4% of patients suffering from CD raised levels of B2-M in the serum were detected. In the group of patients with severe disease 90,9% had elevated levels of B2-M. In the groups of patients with moderate and mild or quiescent disease the percentage was 84,8% and 52,6% accordingly. Moreover, regarding the location of the disease high percentages of abnormal B2-M serum levels were measured in patients with pancolitis (83,3%), in those with caecalileal involvement (84,6%) and finally in those where the disease affected the small bowel (86,3%). Based on recent data, constant immunoactivation of T-lymphocytes and macrophages in inflammation sites could explain all the above results. In conclusion this study shows that the evaluation of serum B2-M especially in patients with CD could become an additional diagnostic tool for the estimation of the inflammatory reaction, regarding early diagnosis and disease recurrence.

Η Β2 Μικροσφαιρίνη (Β2-Μ) είναι μια σφαιρίνη μικρού μοριακού βάρους που δεν σχετίζεται με τις ανοσοσφαιρίνες και που παράγεται κατά κύριο λόγο από τα ενεργοποιημένα Τ λεμφοκύτταρα και τα μακροφάγα σε θέσεις ανοσοδιέγερσης των Τ λεμφοκυττάρων και πρόκλησης οξείας φλεγμονώδους αντίδρασης. Ουσιαστικά δεν ανήκει στις πρωτεΐνες οξείας φάσεως και οι διακυμάνσεις της στον ορό δεν εξαρτώνται από την εκάστοτε συνθετική και εκκριτική ικανότητα του ήπατος. Στην παρούσα εργασία επιχειρείται η αξιολόγηση των επιπέδων της Β2-Μ του ορού του πάσχοντος από Ελκώδη Κολίτιδα (ΕΚ) και νόσο του Crohn (NC) ως δείκτου του βαθμού ανοσοδιέγερσης των Τ λεμφοκυττάρων και των μακροφάγων στις θέσεις φλεγμονής που αντανακλά κατ’ ακολουθία και το βαθμό δραστηριότητας και βαρύτητας της φλεγμονώδους αντίδρασης. Για το σκοπό αυτό η Β2-Μ προσδιορίστηκε με ανοσοενζυματική μέθοδο στον ορό 87 ασθενών με ΕΚ και 74 ασθενών με NC. Με βάση τα κλινικο-εργαστηριακά κριτήρια παγκοσμίως αποδεκτά η νόσος κρίθηκε μεγάλης ή μέσης βαρύτητας στο 45% των ασθενών με ΕΚ και στο 75% των ασθενών με NC. Τα αποτελέσματα συνοψίζονται και κρίνονται ως ακολούθως: 1. Παθολογικές τιμές Β2-Μ διαπιστώθηκαν στο 35,6% του συνόλου των πασχόντων από ΕΚ. Από τους ασθενείς με ΕΚ μεγάλης βαρύτητας παθολογικές τιμές Β2-Μ διαπιστώθηκαν στο 50%. Από τους πάσχοντες από ΕΚ μέσης ή ήπιας βαρύτητας, παθολογικές τιμές διαπιστώθηκαν στο 40% και στο 33% αντίστοιχα. Τα αποτελέσματα αυτά δείχνουν ότι αν και παθολογικές τιμές Β2-Μ στον ορό ασθενών με ΕΚ είναι ενδεικτικές βαρύτητας της φλεγμονώδους αντίδρασης, εντούτοις σε σημαντικό αριθμό ασθενών δυνατόν να οδηγήσουν σε υποεκτίμηση της βαρύτητας της νόσου, ενώ αντίθετα σε σημαντικό αριθμό ασθενών δυνατόν να οδηγήσουν σε υπερεκτίμηση της βαρύτητας της φλεγμονής. 2. Σε ότι αφορά τη NC παθολογικές τιμές Β2-Μ ορού διαπιστώθηκαν στο 78,4% του συνόλου των ασθενών με NC. Το ποσοστό των παθολογικών τιμών έφθασε στο 90,9% στην ομάδα των ασθενών με βαρειά μορφή της νόσου, στο 84,8% των ασθενών με μέσης βαρύτητας νόσο και στο 52,6% των ασθενών με ήπια ή ανενεργό νόσο. Επιπλέον, τα υψηλότερα ποσοστά με παθολογικές τιμές Β2-Μ στον ορό διαπιστώθηκαν στους ασθενείς με πανκολίτιδα (83,3%), σε ασθενείς με εντόπιση της νόσου στην περιοχή τυφλού-ειλεού (84,6%) και σε ασθενείς με προσβολή του λεπτού εντέρου (86,3%). Τα αποτελέσματα αυτά φαίνεται να βρίσκουν την ερμηνεία τους σε μια συνεχή ανοσοδιέγερση των Τ λεμφοκυττάρων και μακροφάγων στις θέσεις της φλεγμονής που πιθανολογείται ότι υφίσταται στη NC σύμφωνα με τα δεδομένα προσφάτων ερευνών. Συμπερασματικά, από την εργασία αυτή φαίνεται ότι ο προσδιορισμός της Β2-Μ του ορού σε ότι τουλάχιστον αφορά την NC μπορεί να αποτελέσει μια επιπρόσθετη διαγνωστική ενέργεια για την αξιολόγηση της δραστηριότητας της φλεγμονώδους αντίδρασης και να συμβάλλει στην έγκαιρη διάγνωση της νόσου και των υποτροπών της.