Καινοτομίες σχεδιασμού των ελληνικών οδών, με στόχο την συμβολή σε ταξίδι υψηλής ποιότητας και αξιοβίωτη ολοκληρωμένη ανάπτυξη των περιοχών που διατρέχουν

Abstract

Η παρούσα διατριβή θέτει το ερώτημα του τελικού σκοπού του σχεδιασμού των οδικών έργων και διαπιστώνει ότι από αυτόν λείπει η ευχαρίστηση του ταξιδιώτη (το ταξίδι υψηλής ποιότητας) και η συμβολή στην «βιώσιμη» (κατά τον συμβατικό όρο) ανάπτυξη των περιοχών που διατρέχουν. Τα οδικά έργα σχεδιάζονται σήμερα με κριτήρια κυρίως οχηματοκεντρικά. Για ένα ταξίδι υψηλής ποιότητας, που να μπορεί να συμβάλλει και στην Αξιοβίωτη Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη (ΑΟΑ) των περιοχών που ένα οδικό έργο διατρέχει, (όπως αυτή ορίζεται στο κεφάλαιο 3 της διατριβής, σε αντίστιξη με τον κοινό όρο της βιώσιμης ή αειφόρου ανάπτυξης), ο σχεδιασμός του οδικού έργου οφείλει να γίνει πιο ανθρωποκεντρικός, να θεωρήσει δηλαδή όχι μόνον τις ανάγκες και δυνατότητες των οχημάτων, αλλά και αυτές των ταξιδιωτών. Προκειμένου να εξυπηρετηθούν, τόσο ο στόχος της οπτικής ευχαρίστησης των ταξιδιωτών, όσο και της υποστήριξης της ΑΟΑ της περιοχής του οδικού έργου, θεωρήθηκε σκόπιμο (α) επιδιωχθεί αποκατάσταση του τοπίου στην προτέρα κατά το δυνατόν φυσική του κατάσταση και (β) να προβληθεί επί της οδού πληροφορία σχετική με στόχους ΑΟΑ της περιοχής του. Για να επιλεγεί η πληροφορία των στόχων αυτών ΑΟΑ, προτάθηκε από την διατριβή στο κεφάλαιο 6, μία μεθοδολογία για τον τρόπο ανίχνευσης, οργάνωσης, αξιολόγησης και κατάταξης της πληροφορίας κατά σειρά σπουδαιότητας με συγκεκριμένα κριτήρια. Το γενικό σκεπτικό των κριτηρίων αυτών είναι ότι προτάσσονται εθνικοί αναπτυξιακοί στόχοι, που συμπίπτουν με αντίστοιχους τοπικούς και ακολουθούν σημαντικοί τοπικοί στόχοι, έστω και αν δεν συμπίπτουν με σχετικούς εθνικούς. Για την κατάταξη και αξιολόγηση της πληροφορίας, προτάθηκε επίσης η χρήση ειδικών προτύπων πινάκων . Από την διατριβή συνοψίστηκε και κωδικοποιήθηκε η τεχνική πληροφορία μελετών και πειραματικών δοκιμών αποκατάστασης του τοπίου, που παρήχθη από την Εγνατία Οδό Α.Ε. (1997-2001) για την εφαρμογή της μεθόδου των σπορών και φυτεύσεων μικροφύτων και μοσχευμάτων ειδών της Ελληνικής τοπικής αυτοφυούς χλωρίδας (ΕΤΑΧ), και η οποία αποτελεί καινοτομία για τον Ελληνικό χώρο. Η μέθοδος αυτή είναι οικολογικότερη και με υποδεκαπλάσιο περίπου κόστος έναντι της συμβατικής (φυτεύσεις κανονικών φυτών φυτωρίων, αδιακρίτως προέλευσης ειδών) και εφαρμόζεται επί 25-ετία περίπου σε άλλες χώρες. Από την παρούσα διατριβή προτάθηκε μία μεθοδολογία του τρόπου μελέτης των έργων εφαρμογής αυτής της μεθόδου, πράγμα που αποτελεί αναγκαίο βήμα για την υποστήριξη της τελικής εφαρμογή της σε κανονική κλίμακα στο πεδίο.