Μελέτη της ερυθροποίησης σε εγκύους γυναίκες με ετερόζυγη β-θαλασσαιμία

Abstract

Normochromic normocytic anemia during pregnancy reflects the significant increase of plasma volume, which exceeds dispropor­tionately the increase of red cell volume. Although the red increase up to 20-25% in pregnancy, the data from the literature about the changes of erythropoiesis during pregnancy are controversial. In pregnant heterozygous β-thalassemic (β-thal) women the anemia of pregnancy is added to the already existed hypochromic microcytic anemia. This results in more pronounced anemia comparing to the normal values expected for the gestation age and may lead to unnecessary therapeutic intervention. In the past, the evaluation about the degree of erythropoiesis during pregnancy was impossible because iron-kinetic studies with radionuclide isotopes were needed. The purpose of this study was 1) to investigate the changes in erythropoiesis during pregnancy in heterozygous β-thal women based on serum erythropoietin (EPO) and soluble transferrin receptor (sTfR), which are reliable indices for the evaluation of the erythropoietic activity in pregnant women and 2) to compare the possible changes with the values in normal pregnant women. One hundred and ninety seven pregnant women with median age of 27 years (range 15-46 years) and gestational age 5-41 weeks as well 90 heterozygous β-thal pregnant women with median age of 29 years (range 20-40 years) and gestational age 4-41 weeks were exa­mined for full blood count, serum ferritin, serum EPO and sTfR. Twenty-five normal non-pregnant women (Ηb?12gr/dl and serum ferritin 12-120ng/ml) and 31 non-pregnant heterozygous β-thal women made up the reference groups. The adequacy of EPO levels in relation to the degree of anemia was evaluated individually by computing the ratio between the logarithm of the observed value and the logarithm of the predicted result [O/P log(EPΟ) ratio] according to the regression line constructed with the reference group [eighty non-pregnant women with Hct 14-42% (40 normal, 30 iron deficient, 2 with aplastic anemia, 6 with hemolytic anemia and 2 with dyserythropoietic anemia)]. Serum Epo and sTfR levels were measured with standard commercial kits.

Η ορθόχρωμη ορθοκυτταρική αναιμία που παρατηρείται κατά την κύηση (“αναιμία της κύησης”) αντανακλά βασικά τη σημαντική αύξη­ση του όγκου του πλάσματος η οποία υπερβαίνει δυσανάλογα την αύξηση του όγκου των ερυθροκυττάρων. Μολονότι η συνολική αύξηση των ερυθροκυττάρων φθάνει μέχρι 20-25%, τα βιβλιογραφικά δεδομέ­να των μεταβολών της ερυθροποίησης στην κύηση είναι αντιφατικά. Στις εγκύους με ετερόζυγη β-ΜΑ η αναιμία της κύησης προστίθεται στην ήδη υπάρχουσα υπόχρωμη μικροκυτταρική αναιμία. Αυτό συνε­πά­γεται επιδείνωση της αναιμίας συγκριτικά με τα ανάλογα για την ηλικία της κύησης φυσιολογικά όρια και συχνά οδηγεί σε άσκοπες θεραπευτικές παρεμβάσεις. Παλαιότερα η ποσοτική εκτίμηση της ερυ­θροποίησης κατά την κύηση ήταν αδύνατη επειδή έπρεπε να χρησιμο­ποιηθεί σιδηροκινητική μελέτη με ραδιενεργά ισότοπα. Σκοπός της εργασίας ήταν α) η μελέτη των μεταβολών της ερυ­θρο­ποίησης κατά τη διάρκεια της κύησης γυναικών με ετερόζυγη β-ΜΑ, βασισμένη στον ποσοτικό προσδιορισμό των συγκεντρώσεων της ερυθροποιητίνης (ΕΠΟ) και των διαλυτών υποδοχέων της τρανσφερ­ρίνης (sTfR) στο αίμα, που αποτελούν αξιόπιστες και ασφαλείς για την έγκυο παραμέτρους εκτίμησης της ερυθροποιητικής δραστηριότητας του μυελού των οστών και β) η σύγκριση των ενδεχομένων μεταβολών με αυτές φυσιολογικών εγκύων. Σε 197 φυσιολογικές εγκύους μέσης ηλικίας 27 ετών (15-46) και ηλικίας κύησης 5-41 εβδομάδων και σε 90 εγκύους με ετερόζυγη β-ΜΑ, μέσης ηλικίας 29 ετών (20-40) και ηλικίας κύησης 4-41 εβδο­μά­δων, προσδιορίστηκαν οι συνήθεις αιματολογικές παράμετροι, η φερριτίνη ορού, η EΠΟ ορού και οι sTfR. Είκοσιπέντε φυσιολογικές, μη-έγκυες γυναίκες (με Hb?12 g/dl και φερριτίνη 12-120 ng/ml) και 31 μη-έγκυες γυναίκες φορείς β-ΜΑ (με Hb>11gr/dl και φερριτίνη ορού από 12-120 ng/ml ) αποτέλεσαν τις ομάδες ελέγχου. Η επάρκεια των επιπέδων της EΠΟ σε σχέση με το βαθμό της αναιμίας εκτιμήθηκε σε κάθε γυναίκα ξεχωριστά υπολογίζοντας το λόγο του λογάριθμου της μετρηθείσας (observed) προς το λογάριθμο της προβλεπόμενης (predi­cted) τιμής EΠΟ [O/P log(EΡΟ) ratio], με βάση την εξίσωση παλινδρό­μησης των τιμών της ομάδας αναφοράς [ογδόντα μη-έγκυες γυναίκες με Hct 14%-42% (40 φυσιολογικές, 30 με σιδηροπενική, 2 απλαστική, 6 αιμολυτική και 2 με δυσερυθροποιητική αναιμία)]. Ο προσδιορισμός της EΠΟ έγινε με τη μέθοδο χημειοφωταύγειας (Nichols Diagnostics) και των sTfR με ανοσοενζυμική μέθοδο (RD systems).