Η επίδραση των διαταραχών του ύπνου στους υποπληθυσμούς των ανοσοδραστικών κυττάρων του αίματος σε ασθενείς με σύνδρομο αποφρακτικής άπνοιας στον ύπνο

Abstract

OBJECTIVE The objective of the study was to investigate whether the hypoxic stimulus, that correlates with the sleep fragmentation of patients that suffer from Obstructive Sleep Apnoea (OSA), is able to induce specific immunophenotypic alteratios of immune reactive cells. MATERIAL AND METHODS 44 randomly selected patients (35 men and 9 women, mean age 50,16±12,45 years) that were referred to the Respiratory Medicine Department in order to undergo full polysomnography (PSG) for the diagnosis of OSA were included in the study. Peripheral blood samples were collected from the patients just before the commencement of the PSG and, as soon as, it ended. The blood samples were assessed with a complete blood count and with immunophenotypic analysis of immune reactive cells. Flow cytometry was employed for the immunophenotypic analysis by which the expression of specific cell surface markers, with the use of the appropriate fluorochrome-conjugated monoclonal antibodies, was determined. Multiple regression was used for the statistical analysis of the results. RESULTS (a) A strong positive correlation of the TCRγδ pi/fluorescence intensity of the receptor on TCRγδ+ T-cells with the hypoxemia markers was observed. The TCRγδ+ T-cell percentage was positively correlated with the age of the patients while at the same time its pi/fluorescence intensity showed negative correlation with the age of the patients. (b) The hypoxemia markers were found to positively correlate with the percentage of the TCRαβ+ T-helper and T-cytolytic cells and, to a lesser extent, to the receptor’s pi/fluorescence intensity. (c) The pi/fluorescence intensity of the CD45RA molecule, characteristic of the naive T-helper cell subpopulation, was strongly and positively correlated with both the hypoxemia markers and the BMI of the patients. (d) An analogous but negative correlation of the pi/fluorescence intensity of the CD45RA with the hypoxemia markers was observed at the T-cytolytic cell subset. The pi/fluorescence intensity of the molecule was, also, correlated with the total sleep time of the patients. (e) The number of the memory (CD45RO+) cytolytic T-cells was strongly but negatively correlated with both the hypoxemia markers and the patients age. (f) The expression of the costimulatory molecule CD28 on T-helper cells was positively correlated with the central apnoea number and the patients BMI. (g) A strong positive correlation of the expression of adhesion molecules in general with the hypoxemia markers was observed and, as far as, certain subpopulations are concerned with the patients BMI and age as well. (h) The hypoxemia markers or any other of the patients parameters had no correlation with the expression of any membrane molecule of B and NK cells.

ΣΚΟΠΟΣ της μελέτης ήταν να ελεγχθεί αν το υποξικό ερέθισμα, που συνεπάγεται ο κατακερματισμένος ύπνος των ασθενών με σύνδρομο αποφρακτικής άπνοιας στον ύπνο (ΣΑΑΥ), είναι ικανό να επάγει συγκεκριμένες ανοσοφαινοτυπικές μεταβολές στα ανοσοδραστικά κύτταρα. ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ Το υλικό της μελέτης αποτέλεσαν 44 τυχαία επιλεγμένοι ασθενείς (35 άνδρες και 9 γυναίκες, μέσης ηλικίας 50,16±12,45 ετών), οι οποίοι υποβλήθηκαν σε πολυκαταγραφική μελέτη ύπνου, στο πλαίσιο διάγνωσης πιθανού ΣΑΑΥ. Από τους ασθενείς γινόταν συλλογή δείγματος φλεβικού αίματος, πριν αρχίσει η πολυκαταγραφική μελέτη ύπνου και αμέσως μετά από την αφύπνισή τους. Στα δείγματα αίματος γινόταν γενική εξεταση αίματος και ανοσοφαινοτυπική μελέτη των ανοσοδραστικών κυττάρων, με τη βοήθεια κυτταρομετρίας ροής και των κατάλληλων φθοριοσημασμένων μονοκλωνικών αντισωμάτων. Η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων έγινε με τη χρήση πολυπαραγοντικής ανάλυσης. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ (α) Παρατηρήθηκε ισχυρή θετική συσχέτιση του βαθμού έκφρασης του TCRγδ στον αντίστοιχο υποπληθυσμό των Τ-κυττάρων, με τους δείκτες υποξαιμίας. Το ποσοστό των TCRγδ+ Τ-κυττάρων βρέθηκε ότι παρουσιάζει ισχυρή θετική συσχέτιση με την ηλικία, ενώ ο βαθμός έκφρασης του υποδοχέα συσχετίζεται ισχυρά μεν αλλά αρνητικά με την ηλικία των ασθενών. (β) Οι δείκτες υποξαιμίας βρέθηκαν να συσχετίζονται θετικά με το ποσοστό των TCRαβ+ βοηθητικών και κυτταρολυτικών Τ-κυττάρων, και, σε μικρότερο βαθμό, με το βαθμό έκφρασης του υποδοχέα. (γ) Στα βοηθητικά Τ-κύτταρα παρατηρήθηκε ισχυρή θετική εξάρτηση του βαθμού έκφρασης του μορίου CD45RA, που χαρακτηρίζει τον υποπληθυσμό των παρθένων (naive) βοηθητικών Τ-κυττάρων, με τους δείκτες υποξαιμίας αλλά και με τον ΒΜΙ των ασθενών. (δ) Ανάλογη ισχυρή αλλά αρνητική εξάρτηση του βαθμού έκφρασης του μορίου CD45RA με τους δείκτες υποξαιμίας παρατηρήθηκε και στα κυτταρολυτικά Τ-κύτταρα. Ο βαθμός έκφρασης του μορίου CD45RA στα κύτταρα αυτά συσχετίζεται επίσης αρνητικά με το συνολικό χρόνο ύπνου. (ε) Στα κυτταρολυτικά Τ-κύτταρα παρατηρήθηκε, επίσης, ισχυρή αρνητική εξάρτηση του αριθμού των μνημονικών μορφών τους (CD45RO+) με τους δείκτες υποξαιμίας αλλά και με την ηλικία των ασθενών. (στ) Στα βοηθητικά Τ-κύτταρα παρατηρήθηκε ισχυρή θετική εξάρτηση της έκφρασης του συνδιεγερτικού μορίου CD28 με τον αριθμό των κεντρικών απνοιών και με τον ΒΜΙ των ασθενών. (ζ) Η έκφραση των μορίων προσκόλλησης βρέθηκε ότι παρουσιάζει, γενικώς, ισχυρή συσχέτιση με τους δείκτες υποξαιμίας και, σε ορισμένους υποπληθυσμούς, με τον ΒΜΙ και την ηλικία των ασθενών. (η) Οι δείκτες υποξαιμίας ή άλλη από τις παραμέτρους των ασθενών δεν εμφάνισαν καμία συσχέτιση με την έκφραση κανενός μεμβρανικού μορίου στα Β-κύτταρα και στα ΝΚ-κύτταρα. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Το υποξικό ερέθισμα που προκαλείται στους ασθενείς με ΣΑΑΥ, κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίας ύπνου, επάγει μια σειρά ανοσοφαινοτυπικών μεταβολών σε κύτταρα, τόσο της φυσικής, όσο και της ειδικής ανοσίας. Σημαντική επίδραση στις παραμέτρους που μελετήθηκαν, δείχθηκε ότι έχει, επίσης, ο ΒΜΙ των ασθενών, καθώς και, σε πολλές περιπτώσεις, η συνδυαστική επίδρασή του με το υποξικό ερέθισμα.