Αλληλεπίδραση κανόνων δικαίου κοινωνικής ασφάλισης και πρόνοιας στους κλάδους αναπηρίας, γήρατος και οικογενειακών βαρών

Abstract

Η οριοθέτηση και ο συντονισμός της κοινωνικής ασφάλισης και πρόνοιας γενικά παρουσιάζεται ως μια πρόκληση για τον ερμηνευτή του Δικαίου Κοινωνικής Ασφάλειας, ιδίως σε χώρες που στερούνται κωδικοποίησης, όπως η Ελλάδα. Επιλέχθηκε η έρευνα του ζητήματος να επικεντρωθεί στους κλάδους αναπηρίας, γήρατος και οικογενειακών βαρών, καθώς εκεί συναντώνται κυρίως, αν και όχι αποκλειστικά, τα σημεία τομής Ασφάλισης και Πρόνοιας. Η ύλη της έρευνας διαρθρώνεται σε δύο κύρια μέρη: Στο Γενικό Μέρος γίνεται προσπάθεια θεωρητικής θεμελίωσης της διάκρισης ασφάλισης και πρόνοιας βασισμένη στην εκτίμηση ότι η κατά το δυνατόν σαφέστερη νομική οριοθέτηση, όχι απλώς δεν αντιβαίνει σε μια προσπάθεια συνεργασίας και συντονισμού των δύο θεσμών, αλλά απεναντίας αποτελεί ουσιαστική προϋπόθεση της επιτυχίας του εγχειρήματος. Μετά την εξέταση των βασικότερων χαρακτηριστικών των δύο θεσμών γίνεται μια προσπάθεια διευκρίνησης των κατάλληλων κριτηρίων οριοθέτησης, με εκμετάλλευση και της ευρωπαϊκής εμπειρίας, ιδίως σε επίπεδο Ε.Ε. Στο Ειδικό Μέρος εξετάζονται τα σημεία επαφής Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας στους κλάδους αναπηρίας, γήρατος και οικογενειακών βαρών, ώστε να ελεγθούν οι θεωρητικές παραδοχές του Γενικού Μέρους ως προς τη δυνατότητα επίλυσης προβλημάτων που συναντώνται κατά την εφαρμογή των επί μέρους διατάξεων. Η ιδιαίτερη επιμονή στον εννοιολογικό έλεγχο στηρίζεται στην εκτίμηση ότι μεταξύ διαφορετικών περιοχών της κοινωνικής προστασίας οι ομοιότητες όρων που συναντώνται στο γράμμα των αντίστοιχων διατάξεων μπορούν να είναι συχνά παραπλανητικές, στο βαθμό μάλιστα που στον εννοιολογικό προσδιορισμό εμφιλοχωρούν αναγκαστικά στοιχεία από άλλους επιστημονικούς κλάδους. […]