Το ομιλητικό έργο του Μητροπολίτου Παντελεήμονος Φωστίνη: η περίοδος της αρχιερατείας του στη Χίο: (1946-1962)

Abstract

Current doctoral dissertation examines the homilies and books written by the late Metropolitan Panteleimon Fostinis (born in Kranidi – Ermionida at 1888 and died at Chios at 1962). His beliefs (mainly highlighted at his kerygma within churches at Athens, Egina, Evia and Chios) upon social and ethical issues directly linked to Orthodox theology have been thoroughly analyzed. The research method of the current doctoral dissertation was the systematic review. All 30 books that have been written by the late Panteleimon Fostinis have been read and analyzed by the author of the cuurent doctoral dissertation along with a collection of his homilies. Fostinis has focused on the spiritual, christocentric and eschatological character of Orthodox theology. His work has been very inspiring to new pastors and new preachers who dealt with common subjects. Late Metropolitan Panteleimon Fostinis also made a great impression in how he fashioned his message in different ways to various groups of listeners, each in their own unique situations (soldiers, politicians, villagers etc.). To do so he has often used simple words and a plain tone so that his message will be easily conveyed to the members of his parish.

Με την ανά χείρας διατριβή επιχειρείται να μελετηθεί το ομιλητικό και συγγραφικό έργο του Παντελεήμονος Φωστίνης καθόλη την πορεία του στην ιεροσύνη από την είσοδό του σε αυτή εν έτει 1908 ως ιερομόναχος έως και τη Δευτέρα 12 Μαρτίου του έτους 1962 οπότε και απεβίωσε σε ηλικία 74 ετών. Επιχειρήθηκε μια συστηματική ανασκόπηση τόσο επί του συνόλου της βιβλιοπαραγωγής του (ήτοι επί 30 συγγραμμάτων) όσο και επί μέρους των επιστολών που είχε συγγράψει για διάφορα θέματα. Σκοπός της ανά χείρας διατριβής ήταν να παρουσιασθούν είτε τα σημεία που ο Φωστίνης ήλεγχε τους πιστούς για διάφορα ηθικά και λοιπά λάθη τους, είτε τα σημεία που τους ενθάρρυνε είτε τα σημεία που τους νουθετούσε πάντοτε σε αντιστοίχιση με τις θεολογικές πηγές που χρησιμοποιούσε για να τεκμηριώσει τις θέσεις του. Εκ των βασικότερων συμπερασμάτων της ανά χείρας διατριβής αποτελεί το γεγονός πως αν και οι ομιλίες του Παντελεήμονος Φωστίνη δεν μπορούν να ενταχθούν στο είδος της ανωτέρας ομιλίας ωστόσο κατάφερναν πάντα να συναρπάζουν το κοινό που τις άκουγε, να ταρακουνούν ήθη και εγγράφονται στις συνειδήσεις πετυχαίνοντας την επιθυμητή συμπεριφορική αλλαγή που θα έφερνε τους πιστούς κοντά στο δρόμο του Θεού αποτραβώντας τους παράλληλα από τις πηγές των δεινών τους. Μεθοδολογικά το ερευνητικό σκέλος της ανά χείρας διατριβής στηρίχθηκε στη μέθοδο της συστηματικής βιβλιογραφικής ανασκόπησης και για το λόγο αυτό χρησιμοποιήθηκαν ακόμη και σπάνια υπερεκατονταετή συγγράμματα του Παντελεήμονος Φωστίνη που συγκεντρώθηκαν μετά από πολυετή έρευνα του γράφοντος από παλαιοπωλεία ανά την Ελλάδα.