Γεωπολιτική των εθνών και της παγκοσμιοποίησης: για μια ιστορία της γεωγραφίας και μια γεωγραφία της ιστορίας

Abstract

Το παρόν πόνημα ασχολείται με την γεωπολιτική και τις διεθνείς σχέσεις των εθνών και των νέων υποκειμένων της παγκοσμιοποίησης. Αποτελείται από 3 μέρη, 21 κεφάλαια και 63 υποκεφάλαια. Το κάθε μέρος αποτελείται από 7 κεφάλαια. Το κάθε κεφάλαιο αποτελείται από 3 υποκεφάλαια. Κάθε μέρους, κεφαλαίου και υποκεφαλαίου προτάσσεται μία εισαγωγή βασικών ιδεών. Το έβδομο κεφάλαιο κάθε μέρους (δηλαδή τα κεφ. 7°, 14° και 21°) ασχολείται με την φιλοσοφική τεκμηρίωση των περιεχομένων του αντίστοιχου μέρους. Το κρίσιμο ερώτημα των Διεθνών Σχέσεων, το ερώτημα ‘συνεργασία ή σύγκρουση;’ εξετάζεται, εδώ, υπό τους περιορισμούς που θέτουν η γεωπολιτική συνθήκη και οι όροι του γεωπολιτικού παιγνίου. Ονομάζουμε γεωπολιτική συνθήκη την υπόθεση του πεπερασμένου και κλειστού κόσμου, υπόθεση ισχύουσα στην διεθνή πολιτική από το τέλος της κολομβιανής εποχής (1900). Ονομάζουμε γεωπολιτικό παίγνιο το παίγνιο πολιτικής ισχύος μηδενικού αθροίσματος που εκτυλίσσεται υπό τους περιορισμούς της γεωπολιτικής συνθήκης. Ποιοι είναι οι παίκτες, όμως, αυτού του παιγνίου; Ποια τα δρώντα υποκείμενα της πολιτικής; Ποια τα δρώντα υποκείμενα της συνεργασίας ή της σύγκρουσης; Το παρόν πόνημα μπορεί να αναγνωσθεί και ως διατριβή επί της φύσης και της σύστασης του δρώντος υποκειμένου. Και αν, ήδη από το πρώτο μέρος της εργασίας, μπορούμε να ορίσουμε με σαφήνεια την έννοια της γεωπολιτικής συνθήκης και του γεωπολιτικού παιγνίου, η φύση και η σύσταση του υποκειμένου εξετάζεται καθ’ όλη την έκταση της εργασίας, και στα τρία της μέρη. Αν η γεωπολιτική συνθήκη και το γεωπολιτικό παίγνιο μπορούν να ορισθούν, από μια ιστορική στιγμή και μετά, ως έννοιες γενικής εφαρμογής (ακόμη και όταν τα συμπεράσματα ως προς το δέον γενέσθαι είναι εντελώς αντιφατικά μεταξύ τους), η φύση και η σύσταση του δρώντος υποκειμένου μεταβάλλεται συνεχώς στον χώρο και τον χρόνο. […]