Ο αρχαίος ελληνικός δίφρος από τον 7ο έως τον 1ο αιώνα

Abstract

The objective of the present thesis is to document the context and morphological integration of the ancient Geek “diphros”. Τhe present research is based on the sequence of the validations of the observation of elements (data), through the acceptance as true of the hypothesis that they justify the existence of a vehicle of knowledge, based on which “diphros” was produced and it is still possible today to produce it as an object. The creation of a register of 116 relief and hologlyph representations of “diphros” and their metric presentation in their actual dimensions aims to create a data archive of the multiple interpretation of the relevant form. The detailed study of materials, techniques, tools and the technical dexterity of the furniture makers of the time shows the evolution of production methods and the creation of innovations introducing the evolution of purely Greek forms design. In order to determine the “authenticity” of “diphros”, it is important to evaluate the rules (norms) and methods, through which its unique characteristics are detected. From the totality of the recorded research material, it is found that some specimens constitute a composite of the main constituent characteristics of the majority of specimens presented to such an extent as to constitute “singular” specimens. Their exemplary character is documented both by the fact that the form approaches the average of the dimensions of their composing parts and by the repetition of their qualitative features regarding the proportions between the composing parts and the whole, as well as the characteristic singularity of the profile, especially in the legs. From the chronologically extensive processing of the “diphros” samples and the parameterization of the shapes and the dimensions of their composing parts, specific exemplary constants were determined, which function as morphological and constructional determinants, through which the form and the construction of the three singular “diphros” were identified, namely the sample with the catalogue number 12.4, the sample with the catalogue number 26 and the sample with the catalogue number 57.The research continues with the description of the composition and construction procedures of these three singular types of “diphros” and concludes with the description of the construction of the copies of said types as well as the codification of principles and rules for the modern reproduction of the ancient Greek “diphros”.

Ο αντικειμενικός σκοπός αυτής της διατριβής είναι να ανακαλύψει τεκμηριωμένα το πλαίσιο της ιστορικής προέλευσης και μορφολογικής ολοκλήρωσης του αρχαίου ελληνικού δίφρου. H παρούσα έρευνα στηρίζεται στην ακολουθία της επικύρωσης των παρατηρήσιμων στοιχείων μέσω της αποδοχής ως αληθούς της υπόθεσης ότι αυτά αιτιολογούν την ύπαρξη ενός φορέα γνώσης, μέσω του οποίου παρήχθη και είναι ακόμη εφικτό και σήμερα να παραχθεί ως αντικείμενο ο δίφρος. Η δημιουργία ενός περιγραφικού αρχείου (μητρώο) 116 αναγλύφων και ολογλύφων Παραστάσεων Δίφρων και η μετρική παρουσίασή τους στις πραγματικές τους διαστάσεις, έχει ως στόχο τη δημιουργία ενός αρχείου δεδομένων που περιλαμβάνει πολλαπλές ερμηνείες της μορφής του δίφρου. Η λεπτομερής μελέτη των υλικών, των τεχνικών, των εργαλείων και της τεχνικής επιδεξιότητας των επιπλοποιών, δείχνει την εξέλιξη των μεθόδων παραγωγής και τη δημιουργία καινοτομιών, εισάγοντας την εξέλιξη των αμιγώς ελληνικών μορφών στον σχεδιασμό. Η εξαιρετικά διεξοδική εξέταση του συνόλου των πληροφοριών που καταγράφηκαν κατά την εξέταση των «μορφολογικών χαρακτηριστικών» και της «δομικής τεχνικής» των δίφρων οδηγεί σε παραγωγικούς συλλογισμούς, οι οποίοι αποτελούν το αναγκαίο και ικανό πλαίσιο για τον προσδιορισμό «τυπολογικών γενικεύσεων» στη συνολική ιστορική ανάπτυξη της μορφής του δίφρου. Κατ΄αρχήν, διαπιστώνεται μια μορφολογική ενότητα των συνθετικών στοιχείων (πόδια-διαδοκίδες-έδρα) που, παρά τις πολλές και ποικίλες διαφοροποιήσεις των σχημάτων και των διαστάσεών τους, συγκροτείται μια μήτρα κωδικοποίησης και κανονικοποίησης της μορφής. Η φαινομενικά μεγάλη ποικιλία των δειγμάτων των δίφρων χαρακτηρίζεται και από μια διακύμανση τεκτονικών και πλαστικών ιδιαιτεροτήτων, που συγκλίνουν σε μια ενοποιημένη διάρθρωση. Είναι μια αυτοφερόμενη δομή, έχει κατασκευαστική ενότητα, αρμονική ιεράρχηση και επιφανειακή διάπλαση και διακόσμηση. Στα πλαίσια αυτά, για τον καθορισμό της «αυθεντικότητας» του δίφρου, είναι σημαντική η αποτίμηση των κανόνων και των μεθόδων μέσω των οποίων ανιχνεύονται τα ιδιότυπα χαρακτηριστικά του γνωρίσματα. Από το σύνολο του καταγεγραμμένου ερευνητικού υλικού διαπιστώνεται ότι ορισμένα δείγματα αποτελούν μια συνισταμένη των κυρίων συστατικών χαρακτηριστικών της πλειονότητας των παριστώμενων προτύπων σε βαθμό τέτοιο που να συνιστούν υποδείγματα «ιδιοτυπίας». Ο υποδειγματικός χαρακτήρας τους τεκμηριώνεται τόσο από το γεγονός ότι η «μορφή» προσεγγίζει τον μέσο όρο των διαστάσεων των απαρτίων τους, όσο και από την επανάληψη των ποιοτικών τους γνωρισμάτων αναφορικά με τις αναλογίες ανάμεσα στα μέλη και το όλον. Επιπλέον, παρατηρείται μία χαρακτηριστική ομοιότητα της κατατομής, ειδικότερα στους πόδες. Από την εκτεταμένη χρονολογικά επεξεργασία των δειγμάτων των δίφρων και την παραμετροποίηση των σχημάτων και των διαστάσεων των μελών τους καθορίστηκαν συγκεκριμένες υποδειγματικές σταθερές, οι οποίες λειτουργούν ως μορφολογικές και κατασκευαστικές ορίζουσες μέσω των οποίων αναγνωρίστηκε η μορφή και η κατασκευή τριών ιδιότυπων δίφρων, ήτοι του δείγματος με αρ. καταλόγου 12.4, του δείγματος με αρ. καταλόγου 26 και του δείγματος με αρ. καταλόγου 57. Η έρευνα ολοκληρώνεται με την περιγραφή της κατασκευής των αντιγράφων των ιδιοτυπιών και την κωδικοποίηση των αρχών και των κανονισμών για τη σύγχρονη αναπαραγωγή αρχαίων ελληνικών δίφρων.