Δρομολόγια της ταυτότητας: ανυπεράσπιστα σώματα, ρευστές χωρικές πραγματικότητες και συνθήκες εγκλωβισμού: οικιστικοί θύλακες, εστίες και καταφύγια από ασθενείς, πρόσφυγες, μετανάστες και νομάδες του αστικού χώρου

Abstract

The subject of the thesis is the defenseless body in conditions of displacement, confinement or general confinement and the spatial representations it produces and deposits in space in these conditions. A defenseless body is considered here to be the body that is vulnerable to violence, poverty, social marginalization, the body that is in the midst of uncontrollable situations and dramatic events, the body that is displaced by military or police force, following a prosecutor's order, following special legislation. In a sense, the defenseless body is also an invisible body, a body that has passed into the realm of invisibility and non-existence/identification by state authorities and official bodies of authority. Therefore, both the enclaves and shelters that reside or inhabit are also invisible, behind the residential context, on the margins of social and economic life, spatial entities of a fragmented and fragmented space.The meaning of the defenseless body, however, should not lead us to arbitrary conclusions that obey the deterministic view (Bitsakis, 1975). The defenseless poor devils of the interwar period will self-organize, they will defend the shack, being defenseless, they will collectively claim their demands with the most typical example being the organization of the patients in the sanatorium "Salvation" and the reaction of the refugee population of Drapetsona in the so-called "battle of the shack" in 1960.

Το αντικείμενο της διατριβής είναι το ανυπεράσπιστο σώμα σε συνθήκες εκτοπισμού, εγκλωβισμού ή γενικά εγκλεισμού και οι χωρικές αναπαραστάσεις που παράγει και εναποθέτει στον χώρο στις συνθήκες αυτές. Ως ανυπεράσπιστο σώμα λογίζεται εδώ το σώμα που είναι ευάλωτο στη βία, στη φτώχεια, στην κοινωνική περιθωριοποίηση, το σώμα που βρίσκεται στη δίνη ανεξέλεγκτων καταστάσεων και δραματικών γεγονότων, το σώμα που εκτοπίζεται με στρατιωτική ή αστυνομική βία, κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας, κατόπιν ειδικών νομοθετημάτων. Υπό μία έννοια, το ανυπεράσπιστο σώμα είναι και αόρατο σώμα, ένα σώμα που έχει περάσει στη σφαίρα της αορατότητας και της μη ύπαρξης/ταυτοποίησης από κρατικές αρχές και επίσημους φορείς εξουσίας. Ως εκ τούτου, και οι θύλακες και τα καταφύγια που διαμένουν ή κατοικούν είναι και αυτά αόρατα, πίσω από το οικιστικό πλαίσιο, στο περιθώριο της κοινωνικής και οικονομικής ζωής, χωρικές οντότητες ενός κατακερματισμένου και θρυμματισμένου χώρου. Η έννοια του ανυπεράσπιστου σώματος όμως δεν πρέπει να μας οδηγεί σε αυθαίρετα συπεράσματα που υπακούουν στη ντετερμινιστική θεώρηση (Μπιτσάκης, 1975). Οι ανυπεράσπιστοι φτωχοδιάβολοι του Μεσοπολέμου θα αυτό-οργανωθούν, θα υπερασπιστούν την παράγκα, όντες ανυπεράσπιστοι, θα διεκδικήσουν συλλογικά τα αιτήματά τους με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την οργάνωση των ασθενών στο σανατόριο «Σωτηρία» και την αντίδραση του προσφυγικού πληθυσμού της Δραπετσώνας στη λεγόμενη «μάχη της παράγκας» το 1960.