Groundlessness and possibilities of meaning: young Wittgenstein and Jacques Lacan respond to experiences of limitation

Abstract

The thesis focuses on what it calls an experience of limitation. This could be also called a “running up against the limit experience” in Wittgensteinian terms, or “an experience of the real” in Lacanian terms. The description of this experience is also articulated in relation to Diamond's notion of “difficulty of reality”. Such experiences seem to have absolute value and by absolute value I mean value which seems to not be expressible in language. Such experiences seem to generate nonsense and therefore pose a question on meaning. For the thesis, the task which arises in staying exposed at such experiences is the task of accepting that meaning cannot be grounded metaphysically, but it emerges qua recoverable possibilities attached to our use of language in the different contexts of our human lives. The aim of the thesis is to explore a different notion of meaning which can allow for this experience of “absolute value” and to show the significance of such experiences. I argue that both Wittgenstein and Lacan can offer us a way to treat such experiences without seeking to ground meaning in metaphysics (or in a realm beyond language).

Η διατριβή επικεντρώνεται σε αυτό που αποκαλεί εμπειρία ορίου. Η εμπειρία αυτή συνδέεται με αυτό που ο Βιτγκενστάιν αποκαλεί “εμπειρία πρόσκρουσης στο όριο” και με αυτό που ο Λακάν θα αποκαλούσε εμπειρία του πραγματικού . Η περιγραφή μίας τέτοιας εμπειρίας αντλεί επίσης από αυτό που η Diamond αποκαλεί “δυσκολία της πραγματικότητας”. Τέτοιες εμπειρίες μοιάζει να έχουν απόλυτη αξία και ως απόλυτη εννοώ την αξία που μοιάζει να μην μπορεί να τύχει έκφρασης στη γλώσσα. Έτσι οι εμπειρίες αυτές μοιάζει να οδηγούν κατ' ανάγκην στην παραγωγή ανοησίας θέτοντας ένα πρόβλημα σε σχέση με το νόημά (meaning) τους. Αυτό που διακυβεύεται σε αυτές τις εμπειρίες είναι το πώς κάτι που μοιάζει να έχει απόλυτη αξία μπορεί να αρθρωθεί στη γλώσσα. Η διατριβή θέτει ως διακύβευμα την αποδοχή του ότι το νόημα δε θεμελιώνεται μεταφυσικά αλλά αναδύεται ως δυνατότητες προς οικειοποιήση, δυνατότητες που συνδέονται με τη χρήση της γλώσσας σε διαφορετικά πλαίσια μορφών ζωής. Ο στόχος της διατριβής είναι λοιπόν να εξετάσει μία έννοια νοήματος που μπορεί να εμπεριέξει τέτοιες εμπειρίες και να επιτρέψει “την απόλυτη αξία” χωρίς να καθιστά απαραίτητη την εγκατάλειψη της εν χρήσει γλώσσας (της καθημερινής γλώσσας). Στην διατριβή υποστηρίζεται η θέση ότι τόσο ο Βιτγκενστάιν όσο και ο Λακάν μας παρέχουν τα εργαλεία της σκέψης για να χειριστούμε τέτοιες εμπειρίες, χωρίς να προσπαθούμε να θεμελιώσουμε το νόημα εξω απο την καθημερινή γλώσσα.