Λειτουργική ανάλυση μικροχειρουργικής αντιμετώπισης βλαβών των περιφερικών νεύρων στα άνω άκρα

Abstract

Introduction: Purpose of the study was the functional outcome, after acute sharp complete laceration of median and/or ulnar nerves and primary epineural repair at various levels in the forearm. Material and method: There were 73 patients, 66 (90.4%) males and 7 (9.6%) females, with a mean age of 31 years (range: 14 to 62 years). The patients were categorized into group of median nerve laceration (group M), group of ulnar nerve laceration (group U), and group of median and ulnar nerve laceration (group MU) according to the type of nerve’s injury. Evaluation is based on the scoring model for quantitative documentation of functional outcome after nerve injury and repair. Analysis was conducted at three levels: sensory domain (sensory innervation, tactile gnosis, and finger dexterity), motor domain (motor innervation and grip strength), and pain/discomfort domain (hyperaesthesia and cold intolerance). Total score range from 0 to 3, with each domain contributing 1 point. Furthermore, we attempted to probe the prognostic value of the suggested protocol. The period of follow-up for clinical assessment and functional outcome, was 4 years. Results: The median nerve was injured in 25 cases (Group M, 34.3%), the ulnar in 27 (Group U, 36.9%) and both nerves in 21 (Group MU, 28.8%). The mean period of time between injury and surgery was 5.3 hours (range: 2 to 25 hours). The total score was 2.71 in Group M (range: 0.79 to 2.99) and 2.63 in Group U (range: 0.63 to 3) with no significant differences observed. There was a significant difference between these two groups and Group MU (total score 2.03, range: 0.49 to 2.76, p = 0.02). Furthermore, this study showed a weak correlation between the initial and final total score as among subgroups (proximal, middle, distal), but when different groups (M, U, MU) were taken into account, a strong prognostic value was noted. Conclusion: Up to day, functional recovery remains suboptimal in the majority of patients after nerve repair surgery. It is important to formulate a realistic prognostic score in order to be able to estimate which patients have a high or low chance for a successful motor and sensory recovery after median or ulnar nerve injury at the forearm.

Εισαγωγή: Σκοπό της παρούσας μελέτης αποτελεί η εκτίμηση της λειτουργικότητας της χειρός, μετά από πλήρη διατομή του μέσου ή/και του ωλενίου νεύρου στην περιοχή του αντιβραχίου και τελικο-τελική συρραφή αυτών με πρωτογενή επινευρική συρραφή. Υλικό και μέθοδος: Επιλέχθηκαν και αξιολογήθηκαν 73 ασθενείς, (66 άνδρες και 7 γυναίκες), ηλικίας από 14 έως 62 έτη, με μέσο όρο τα 31. Οι ασθενείς ταξινομήθηκαν ανάλογα του τύπου του νεύρου που έχει υποστεί διατομή, σε αυτούς με διατομή του μέσου νεύρου (ομάδα Μ), του ωλενίου (ομάδα U) και των δύο νεύρων (ομάδα MU). Το πρωτόκολλο της μελέτης βασίστηκε σε αριθμητικό σύστημα βαθμολόγησης που περιελάμβανε την αξιολόγηση: α) του εύρους περιοχής αισθητικότητας με βάση την αισθητική νεύρωση την απτική γνώση, την επιδεξιότητα των δακτύλων β) της κινητικότητας με βάση την κινητική νεύρωση και τη δύναμη σύλληψης και γ) της περιοχής της αίσθησης του πόνου, υπεραισθησίας ή της δυσανεξίας στο ψύχος. Ο κάθε τομέας αξιολόγησης λάμβανε τιμές από μηδέν έως ένα (0 – 1), ενώ η τελική συνολική βαθμολόγηση από μηδέν έως τρία (0 – 3). Επίσης έγινε προσπάθεια διερεύνησης της προγνωστικής αξίας του εφαρμοζόμενου μοντέλου παρακολούθησης και αξιολόγησης των ασθενών. Η χρονική περίοδος μετεγχειρητικής παρακολούθησης και αξιολόγησης των ασθενών ήταν τα 4 χρόνια. Αποτελέσματα: 25 ασθενείς (34,3%) παρουσίασαν διατομή του μέσου νεύρου (ομάδα Μ), 27 (36,9%) διατομή του ωλενίου (ομάδα U) και 21 (28,8%) διατομή και των 2 νεύρων (ομάδα MU). Το μέσο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ της στιγμής της κάκωσης και της χειρουργικής αντιμετώπισης ήταν 5,3 ώρες (εύρος: από 2 έως 25 ώρες). Το συνολικό αριθμητικό αποτέλεσμα (total score) ήταν καλύτερο στην ομάδα Μ (2,71 με εύρος από 0,79 έως 2,99) από την Ομάδα U (2,63 με εύρος από 0,63 έως 3) χωρίς σημαντική στατιστική διαφορά μεταξύ των δύο αυτών ομάδων (p=0,92). Ωστόσο υπήρξε σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο παραπάνω ομάδων (p=0,02) και της ομάδας MU (2,03 με εύρος από 0,49 έως 2,76). Τέλος, σχετικά με την προγνωστική αξία του πρωτοκόλλου που χρησιμοποιήθηκε στην παρούσα εργασία, διαπιστώθηκε αδυναμία συσχέτισης μεταξύ αρχικής τιμής συνολικού αποτελέσματος και τελικής όταν αξιολογούνταν οι ασθενείς ανά επίπεδο βλάβης. Όταν όμως η ταξινόμηση έγινε ανάλογα με το είδος του προσβεβλημένου νεύρου, διαπιστώθηκε ότι το μοντέλο παρακολούθησης αποκτούσε σημαντική προγνωστική αξία που καθορίζεται από συγκεκριμένο μαθηματικό τύπο. Συμπέρασμα: Μέχρι σήμερα η λειτουργική αποκατάσταση μετά από διατομή και αποκατάσταση περιφερικών νεύρων συνήθως δεν είναι πλήρης. Σημαντικό ζήτημα παραμένει η προσπάθεια ανεύρεσης ενός ρεαλιστικού, ιδεατού προγνωστικού πρωτοκόλλου, προκειμένου να εκτιμηθεί ο βαθμός της λειτουργικής επανόδου ασθενών μετά από βλάβη μέσου ή/και ωλενίου νεύρου στην περιοχή του αντιβραχίου