Διερεύνηση της οστικής πυκνότητας με τη μέθοδο DXA σε παραπληγικούς ασθενείς

Abstract

Paraplegia due to spinal cord injury is related with sublesional bone demineralisation with an increased incidence of pathologic fractures in lower extremities. This study was carried out in order to evaluate bone density alterations in forearm and hip in Greek paraplegic patients after spinal cord injury and to correlate the findings with the level of injury, the neurological status, the time interval from injury and the performing of physiotherapy and therapeutic standing. Fifty-seven paraplegic patients (33 men and 24 women, with injuries sustained from 6 months to 27 years) and 36 able-bodied age-matched controls (25 men, 16 women) participated in the study. Bone mineral density (BMD) was measured by dual X-ray absorptiometry (DXA) in the proximal and distal forearm, the femoral neck, the greater trochanter and Ward`s triangle. The measurements revealed a significant reduction of BMD of femoral neck (p<0.001 in male, p<0.001 in female paraplegics), greater trochanter (p<0.001 and p=0.001, respectively) and Ward’s triangle (p=0.001 and p=0.005, respectively). Proximal forearm depicted non-significantly decreased BMD values and distal forearm depicted a slight increase in BMD values. The degree of demineralisation was independent of factors such as complete or incomplete spinal cord injury, level of the lesion, physiotherapy and performing of standing. In addition to that, BMD values in both hip and forearm showed no statistically significant correlation with time after injury. BMD measurements in Greek paraplegic patients reveal bone loss, which most dramatically occurs in the region of hip with a consequent increase of fracture risk. Forearm measurements depict a non-homogeneous response with limited proximal bone loss and slight distal increase of BMD, the latter being possibly attributed to daily activities.

Η παραπληγία λόγω κάκωσης του νωτιαίου μυελού σχετίζεται με ελάττωση της οστικής πυκνότητας κάτω από το επίπεδο της βλάβης και με αυξημένη συχνότητα παθολογικών καταγμάτων στα κάτω άκρα. Η παρούσα μελέτη πραγματοποιήθηκε με σκοπό την εκτίμηση των μεταβολών της οστικής πυκνότητας στο αντιβράχιο και στο ισχίο ενός ελληνικού πληθυσμού παραπληγικών ασθενών καθώς και τη συσχέτιση των ευρημάτων με το ύψος της βλάβης, το ατελές ή πλήρες της βλάβης, το χρονικό διάστημα από την κάκωση καθώς και την πραγματοποίηση φυσιοθεραπείας και ορθοστασίας. Πενήντα επτά παραπληγικοί ασθενείς (33 άνδρες και 24 γυναίκες, με παραπληγία χρονικής διάρκειας από 6 μήνες έως 27 χρόνια) καθώς και 36 υγιείς εθελοντές αντίστοιχης ηλικίας με τον πληθυσμό των ασθενών (25 άνδρες, 16 γυναίκες) συμμετείχαν σε αυτή τη μελέτη. Έγιναν μετρήσεις οστικής πυκνότητας με τη μέθοδο DXA στο εγγύς και στο περιφερικό αντιβράχιο καθώς και στον αυχένα του μηριαίου, στο μείζονα τροχαντήρα και στο τρίγωνο του Ward. Οι μετρήσεις ανέδειξαν μια σημαντική ελάττωση της οστικής πυκνότητας στον αυχένα του μηριαίου (p<0.001 στους άνδρες, p<0.001 στις γυναίκες ασθενείς), στο μείζονα τροχαντήρα (p<0.001 and p=0.001, αντίστοιχα) και στο τρίγωνο του Ward (p=0.001 and p=0.005, αντίστοιχα). Στο εγγύς άκρο του αντιβραχίου καταγράφηκε μια μη στατιστικά σημαντική ελάττωση της οστικής πυκνότητας ενώ στο περιφερικό άκρο καταγράφηκε μια μικρή αύξηση της οστικής πυκνότητας. Η ελάττωση της οστικής πυκνότητας ήταν ανεξάρτητη από παράγοντες όπως πλήρης ή ατελής κάκωση του νωτιαίου μυελού, ύψος της βλάβης, πραγματοποίηση φυσιοθεραπείας και ορθοστασίας. Επίσης, οι τιμές στο ισχίο και στο αντιβράχιο δεν παρουσίασαν κάποια στατιστικά σημαντική συσχέτιση με τον χρόνο από την κάκωση. Οι μετρήσεις της οστικής πυκνότητας σε ελληνικό πληθυσμό παραπληγικών ασθενών έδειξαν σημαντική ελάττωση της οστικής πυκνότητας, η οποία εντοπίζεται ιδιαίτερα στην περιοχή του ισχίου με μία συνεπακόλουθη αύξηση του κινδύνου εμφάνισης καταγμάτων. Οι μετρήσεις στο αντιβράχιο έδειξαν μια ανομοιογενή ανταπόκριση, με περιορισμένη απώλεια οστικής πυκνότητας στο εγγύς άκρο και μικρή αύξηση στο περιφερικό άκρο. Η τελευταία θα μπορούσε πιθανώς να αποδοθεί στις καθημερινές δραστηριότητες.