Η ακράτεια των ούρων σε γυναίκες αγροτικών περιοχών της Κρήτης και η εκτίμηση της ποιότητας ζωής τους

Abstract

Introduction: Urinary incontinence (UI) a common condition among women has an adverse effect on patients’ daily lives. Numerous studies have identified reduced health-related quality of life (QoL) in patients with UI. Aim: The aim of this study was to assess QoL in women with UI from primary health care (PHC) settings. Targets: a. Estimation of UI prevalence in women 35-65 years old visiting for any reason selected PHC centers in Crete. b. Estimation of UI prevalence in women 35-65 years old who reside permanently in the catchment areas of the targeted PHC centers. c. Exploration of the applicability of a standardized, international tool assessing QoL in Greek incontinent women, following instrument translation, cultural adaptation and validation. d. Estimation of QoL in women 35-65 years old visiting for any reason the selected PHC centers in Crete. e. Estimation of QoL in women 35-65 years old visiting an outpatient-clinic of a secondary health care setting for UI. f. Exploration of factors related to QoL among incontinent women. g. Development of tools and training of PHC professionals for assessing and managing UI in women Methods: Incontinent women from 5 PHC centers and one outpatient clinic were studied. For assessing quality of life, the Incontinence Quality of Life (I-QoL) questionnaire was translated and validated into Greek. Results: A total of 125 (44.3%) out of 282 women from the PHC group in Greece reported having UI, whereas another 38 incontinent women visited for that reason the secondary care outpatient clinic. There was significant difference between those two groups regarding I-QoL total and subscale scores, with women from the Greek community-based group having the highest score. Mean I-QoL total score of women visiting PHC centers and the secondary care outpatient clinic was 81.8 (SD:20.6) and 45.9 (SD:26.2) respectively, (p<0.001). Impaired QoL was significantly associated with moderate incontinence (Β=-12.015 p=0.002), severe incontinence (Β=-30.656 p<0.001) and seeking secondary care (Β=-19.105 p<0.001). Fourteen midwives and 4 nurses from 12 PHC centers of Crete attended a training program for urinary incontinence. This program was divided in 3 thematic units that were presented in 4 seminars with total duration of 12 hours (September to March 2002). This effort concluded in the collection of educational material, translation into Greek (with author's permission) and development of tools and a handbook for the assessment and management of female UI in PHC settings. Conclusion: Urinary incontinence is a frequent problem for women visiting PHC centers affecting negatively their quality of life. Besides incontinence severity, seeking secondary care emerged as another essential predictor of impaired quality of life, suggesting that other personal, social and cultural factors may also play an important role.

Εισαγωγή: Η ακράτεια των ούρων αποτελεί ένα συχνό πρόβλημα με έκδηλες ψυχολογικές και κοινωνικές συνέπειες. Πολλές μελέτες διεθνώς αναφέρουν μειωμένη ποιότητα ζωής (QoL) στις γυναίκες με ακράτεια ούρων. Σκοπός: Σκοπός της μελέτης ήταν η εκτίμηση της ποιότητας ζωής των γυναικών με ακράτεια από την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (Π.Φ.Υ.). Στόχοι: α. Εκτίμηση της συχνότητας της ακράτειας των ούρων στις γυναίκες 35-65 ετών, που επισκέπτονται, για οποιοδήποτε λόγο, τα Κέντρα Υγείας αγροτικών περιοχών της Κρήτης. β. Εκτίμηση του επιπολασμού της ακράτειας στις γυναίκες 36-65 ετών, που κατοικούν στην ευρύτερη περιοχή των υπό μελέτη κέντρων Π.Φ.Υ. γ. Διερεύνηση ύπαρξης σταθμισμένου εργαλείου για την αξιολόγηση της ποιότητας ζωής γυναικών με ακράτεια ούρων, το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στην Ελλάδα μετά από διαδικασία μετάφρασης, πολιτισμικής προσαρμογής και στάθμισης. δ. Εκτίμηση της ποιότητας ζωής των γυναικών 36-65 ετών με ακράτεια. ε. Εκτίμηση της ποιότητας ζωής των γυναικών 35-65 ετών με ακράτεια, που επισκέπτονται τη Δευτεροβάθμια Φροντίδα Υγείας για το πρόβλημά τους. στ. Εκτίμηση των παραγόντων που σχετίζονται με την ποιότητα ζωής. ζ. Ανάπτυξη εργαλείων και εκπαίδευση των επαγγελματιών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας της Κρήτης σε δεξιότητες σχετικά με τη διαχείριση της γυναικείας ακράτειας ούρων. Πληθυσμός μελέτης και μέθοδοι: Το δείγμα αποτέλεσαν γυναίκες με ακράτεια από 5 επιλεγμένες μονάδες Π.Φ.Υ. στην Κρήτη και από το εξωτερικό ιατρείο ακράτειας του ΠαΓΝΗ. Η ποιότητα ζωής μετρήθηκε με το ειδικό για την ακράτεια ερωτηματολόγιο I-QoL (Incontinence Quality of Life), το οποίο μεταφράστηκε και προσαρμόστηκε στα Ελληνικά. Αποτελέσματα: Από τις 282 γυναίκες, που επισκέφτηκαν για οποιοδήποτε λόγο την Π.Φ.Υ., οι 125 (44.3%) ανέφεραν ακράτεια ούρων, ενώ 38 γυναίκες επισκέφτηκαν το ιατρείο ακράτειας του ΠαΓΝΗ. Οι γυναίκες από την Π.Φ.Υ. εμφανίζουν καλύτερη ποιότητα ζωής [I-QoL Mean (SD):81,8 (20,6)] σε σχέση με αυτές που αναζητούν βοήθεια από τη Δευτεροβάθμια Φροντίδα Υγείας [I-QoL Mean (SD):45,9 (26,2)], (p<0.001). Από την πολυπαραγοντική ανάλυση, προέκυψε ότι η μέτρια ακράτεια (Β=-12,015 p=0,002), η σοβαρή ακράτεια (Β=-30,656 p<0,001) και η Δευτεροβάθμια Φροντίδα (Β=-19,105 p<0,001) αποτελούν ανεξάρτητους παράγοντες που σχετίζονται αρνητικά με την ποιότητα ζωής. Δεκατέσσερις Μαίες και 4 Νοσηλευτές από 2 περιφερειακά ιατρεία και 10 Κ.Υ. της Κρήτης παρακολούθησαν 4 σεμινάρια συνολικής διάρκειας 12 ωρών για τη διαχείριση της ακράτειας ούρων των γυναικών στην Π.Φ.Υ. (Σεπτέμβριος-Μάρτιος 2002). Στα πλαίσια της εκπαίδευσης των επαγγελματιών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, διαμορφώθηκαν στα Ελληνικά, μετά από χορήγηση άδειας από τους συγγραφείς, κάποια εργαλεία (διάγραμμα ούρησης, δοκιμασία πάνας 24 ωρών, επανεκπαίδευση κύστεως, επανεκπαίδευση πυελικού εδάφους) και συγγράφηκε ένα εγχειρίδιο για τη διαχείριση της ακράτειας στην Π.Φ.Υ. Συμπέρασμα: Η ακράτεια αποτελεί ένα συχνό πρόβλημα στις γυναίκες που επισκέπτονται την ΠΦΥ με αρνητικές συνέπειες για την ποιότητα ζωής τους. Εκτός από τη σοβαρότητα της ακράτειας, η αναζήτηση βοήθειας στη Δευτεροβάθμια Φροντίδα Υγείας αναδείχθηκε ως ανεξάρτητος παράγοντας αρνητικής συσχέτισης με την ποιότητα ζωής, εγείροντας ερωτηματικά σχετικά με το ρόλο προσωπικών, κοινωνικών και πολιτιστικών παραγόντων στη διαμόρφωση της ποιότητας ζωής.