Συμβολή στη μελέτη της αιτιοπαθογένειας της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης που προκαλείται κατά τη γενική αναισθησία στη γάτα

Abstract

Gastro-oesophageal reflux occurring during anaesthesia in the cat may result in post-anaesthetic oesophagitis and oesophageal stricture formation. Several conditions that prevail during anaesthesia may affect the incidence of gastro-oesophageal reflux in the cat. In the present study the effect of anaesthetic agents on the incidence of gastro-oesophageal reflux occurring during anaesthesia in the cat was investigated, by using the following anaesthetic regimens: a) xylazine, atropine, thiopental and isoflurane, b) xylazine, atropine, propofol and isoflurane, c) xylazine, atropine, thiopental and halothane, d) xylazine, atropine, propofol and halothane, e) xylazine, atropine and ketamine, and f) isoflurane. Furthermore, the effects of the duration of preoperative fasting (2-4, 12-18 and more than 24 hours), positioning of the animal (left lateral, right lateral, dorsal and ventral recumbency), surgical procedure (intra-abdominal), age (3, 5 and 9-18 months old) and sex of the animal were also investigated. Lower oesophageal pH was monitored in 30 healthy, adult DSH cats that were anaesthetized repeatedly for 13 times in order to study a total of 13 different experimental protocols. A total of 390 experiments were performed in these laboratory animals. Furthermore, 38 healthy, adult DSH cats, that were clinical cases submitted to intra-abdominal surgical procedures, were used. Reflux was evidenced by a decrease of lower oesophageal pH below 4.0 or an increase above 7.5. According to the results of the present study, the following conclusions can be drawn: 1) Gastro-oesophageal reflux occurs in approximately 12% of the anaesthetized cats. 2) The refluxate is mainly acidic, being alcalic in no more than 9% of the reflux episodes. 3) Gastro-oesophageal reflux during anaesthesia is a silent condition, as regurgitation and flow of the refluxate from the mouth occurs in approximately 2% of the reflux episodes. 4) Gastro-oesophageal reflux occurs shortly after the induction of anaesthesia and lasts for a relatively long period of time. 5) The incidence of gastro-oesophageal reflux during anaesthesia in the cat does not seem to be influenced by the anaesthetic agents used, indicating that, at least in this species, reflux is probably the result of the suppression caused by anaesthesia, rather than the result of the specific action of the anaesthetic agents used. 6) The incidence of gastro-oesophageal reflux during anaesthesia in the cat does not seem to be influenced by the duration of the preoperative fasting, althought it seems that prolonged fasting may be associated with increased gastric acidity. 7) The positioning of the cat during anaeshesia does not seem to have any influence on the incidence of gastro-oesophageal reflux. 8) Cats undergoing intra-abdominal surgical procedures do not seem to be at increased risk of gastro-oesophageal reflux, when compared with cats under anaesthesia alone. However, it seems that, when a surgical procedure is to be performed, the time period following induction of anaesthesia during which preoperative manipulations are performed, especially for the preparation of the operative site, may be associated with a high risk of exhibiting gastro-oesophageal reflux. 9) The incidence of gastro-oesophageal reflux during anaesthesia is high in 3 months-old cats probably as a result of lower oesophageal sphincter immaturity. Therefore, extra safety precautions are esential in order to avoid post-anaesthetic reflux oesophagitis and stricture formation in these animals. There is no sex predisposition to gastro-oesophageal reflux during anaesthesia in the cat. However, this may not be true for pregnant animals.

Κατά τη διάρκεια της γενικής αναισθησίας στη γάτα ευνοείται η συνύπαρξη παραγόντων, οι οποίοι είναι δυνατό να συμβάλουν στην πρόκληση γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης (ΓΟΠ), χωρίς αυτή να γίνει αντιληπτή, η οποία και μπορεί να οδηγήσει σε οισοφαγίτιδα και στένωση του οισοφάγου. Με την παρούσα έρευνα επιχειρήθηκε η διερεύνηση του ρόλου ορισμένων από τους παράγοντες αυτούς και συγκεκριμένα: α) του αναισθητικού πρωτοκόλλου, β) της διάρκειας της προαναισθητικής νηστείας, γ) της πλευράς κατάκλισης, δ) της χειρουργικής επέμβασης, ε) της ηλικίας του ζώου και στ) του φύλου του ζώου. Ειδικότερα, διερευνήθηκαν τα εξής αναισθητικά πρωτόκολλα: α) ξυλαζίνη, ατροπίνη, θειοπεντάλη, ισοφλουράνιο, β) ξυλαζίνη, ατροπίνη, προποφόλη, ισοφλουράνιο, γ) ξυλαζίνη, ατροπίνη, θειοπεντάλη, αλοθάνιο, δ) ξυλαζίνη, ατροπίνη, προποφόλη, αλοθάνιο, ε) ξυλαζίνη, ατροπίνη, κεταμίνη και στ) ισοφλουράνιο. Ως προς τη διάρκεια της προαναισθητικής νηστείας, σύγκριση έγινε μεταξύ νηστειών διάρκειας 2-4, 12-18 και μεγαλύτερης των 24 ωρών. Όσον αφορά την πλευρά κατάκλισης, διερευνήθηκαν η αριστερή και η δεξιά πλάγια, ή ύπτια και η πρηνής. Επίσης, συγκρίθηκαν η εκτέλεση ενδοκοιλιακής χειρουργικής επέμβασης και η απλή χορήγηση γενικής αναισθησίας, καθώς και οι ηλικίες των 3, των 5 και των 9-18 μηνών. Για τη διερεύνηση των παραπάνω παραγόντων απαιτήθηκαν συνολικά 390 πειραματισμοί, οι οποίοι έγιναν σε 30 υγιή πειραματόζωα, ευρισκόμενα υπό γενική αναισθησία, κάθε ένα από τα οποία υποβλήθηκε σε 13 συνολικά πειραματισμούς με διαφορετικό κάθε φορά πρωτόκολλο πειραματισμού. Επιπλέον, για τη διερεύνηση του ρόλου της χειρουργικής επέμβασης, χρησιμοποιήθηκαν και άλλες 38 γάτες, οι οποίες προσκομίσθηκαν στη Χειρουργική Κλινική του Τμήματος Κτηνιατρικής του Π.Θ.για να υποβληθούν σε ενδοκοιλιακή χειρουργική επέμβαση. Κατά τη διάρκεια των πειραματισμών, τόσο στα 30 πειραματόζωα όσο και στα 38 κλινικά περιστατικά, γινόταν καταγραφή της τιμής του pH σε σημείο του οισοφάγου το οποίο απείχε περίπου 5 cm από τον κάτω οισοφαγικό σφιγκτήρα. Πτώση του pH σε τιμές μικρότερες του 4 ή αύξησή του σε τιμές μεγαλύτερες του 7,5 θεωρήθηκε ότι υποδήλωναν παλινδρόμηση όξινου ή αλκαλικού περιεχομένου, αντίστοιχα. Με βάση τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας προκύπτουν τα παρακάτω συμπεράσματα: 1) Από τις γάτες, οι οποίες υποβάλλονται σε γενική αναισθησία, περίπου το 12% εκδηλώνει ΓΟΠ και, επομένως, διατρέχει τον κίνδυνο να εκδηλώσει παλίνδρομη οισοφαγίτιδα κατά τη μετεγχειρητική περίοδο. 2) Στην πλειονότητα των περιστατικών παλινδρόμησης το pH του υλικού που παλινδρομεί προς τον οισοφάγο είναι όξινο (91,3%) και σπανιότερα αλκαλικό (8,7%). 3) Η ΓΟΠ συνοδεύεται από αναγωγή και έξοδο γαστρικού περιεχομένου από το στόμα σε ποσοστό 2,17%, γεγονός το οποίο υποδηλώνει ότι η ΓΟΠ κατά τη διάρκεια της γενικής αναισθησίας στη γάτα δε γίνεται εύκολα αντιληπτή με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι πιθανότητες μετεγχειρητικής παλίνδρομης οισοφαγίτιδας. 4) Η ΓΟΠ εκδηλώνεται μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα από την εγκατάσταση της αναισθησίας, γεγονός το οποίο υποδηλώνει ότι ο κίνδυνος ΓΟΠ είναι υπαρκτός και όταν η γενική αναισθησία ή η χειρουργική επέμβαση είναι μικρής διάρκειας. 5) Το φυσιολογικό pH του κατώτερου τμήματος του οισοφάγου της γάτας είναι 6,47±0,32. 6) Το pH του γαστρικού περιεχομένου στη γάτα, μετά από 50 min αναισθησίας είναι 1,52±0,68. 7) Στη γάτα το ποσοστό ΓΟΠ κατά τη διάρκεια της γενικής αναισθησίας δε φαίνεται να επηρεάζεται από το αναισθητικό πρωτόκολλο, γεγονός το οποίο πιθανώς υποδηλώνει ότι, τουλάχιστον στη γάτα, η ΓΟΠ ίσως να είναι αποτέλεσμα περισσότερο της καταστολής που προκαλείται από την αναισθησία γενικότερα παρά της ειδικής δράσης κάποιας ή κάποιων από τις χρησιμοποιούμενες αναισθητικές και προαναισθητικές ουσίες. 8) Στη γάτα το ποσοστό ΓΟΠ κατά τη διάρκεια της γενικής αναισθησίας δε φαίνεται να επηρεάζεται από τη διάρκεια της προαναισθητικής νηστείας, αν και το pH του γαστρικού περιεχομένου φαίνεται να είναι σαφώς χαμηλότερο όταν εφαρμόζεται προαναισθητική νηστεία παρατεταμένης διάρκειας. 9) Στη γάτα το ποσοστό ΓΟΠ κατά τη διάρκεια της γενικής αναισθησίας δε φαίνεται να επηρεάζεται από την πλευρά κατάκλισης του ζώου. 10) Από τα ευρήματά μας δεν προκύπτει ότι οι γάτες οι οποίες υποβάλλονται σε ενδοκοιλιακή χειρουργική επεμβάση διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν ΓΟΠ από ό,τι εκείνες οι οποίες αναισθητοποιούνται χωρίς να υποβάλλονται σε χειρουργική επεμβάση. Πάντως, φαίνεται ότι, σε περίπτωση εκτέλεσης χειρουργικής επέμβασης, το χρονικό διάστημα το οποίο μεσολαβεί από την εγκατάσταση της αναισθησίας έως την έναρξη της επέμβασης είναι εξίσου επικίνδυνο για την εκδήλωση ΓΟΠ με το χρονικό διάστημα κατά το οποίο πραγματοποιείται η χειρουργική επέμβαση. 11) Οι γάτες ηλικίας 3 μηνών διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης ΓΟΠ κατά τη διάρκεια της γενικής αναισθησίας σε σχέση με τις γάτες ηλικίας 5 και 9-18 μηνών. Το γεγονός αυτό οφείλεται πιθανώς σε λειτουργική ανωριμότητα του ΚΟΣ κατά τη νεαρή ηλικία και θα πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη στις περιπτώσεις κατά τις οποίες θα πρέπει να χορηγηθεί γενική αναισθησία σε γάτες πολύ νεαρής ηλικίας. 12) Στη γάτα το ποσοστό ΓΟΠ κατά τη διάρκεια της γενικής αναισθησίας δε φαίνεται να επηρεάζεται από το φύλο του ζώου. Ωστόσο, είναι άγνωστο αν αυτό ισχύει και κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης.