Φλεγμονώδης αντίδραση και πολυμορφισμοί στα οξέα στεφανιαία σύνδρομα

Abstract

Background. The renin-angiotensin-aldosterone and natriuretic peptide systems play an important role in cardiovascular physiology. Thus, variations in genes involved in the above systems may be candidates for the development and progression of coronary artery disease (CAD). Aim. To assess the possible association between the (CA)n repeat polymorphism of angiotensinogen (AGT), the 250 bp insertion/deletion (I/D) of angiotensin-converting enzyme (ACE), the tetranucleotide repeat polymorphism (TCTG)n of renin (REN), the (CT)n repeat polymorphism of the natriuretic peptide receptor A (NPRA) genes and the presence and extent of CAD in 158 patients (CAD group) with a history of myocardial infarction (MI), as well as the relation of the studied polymorphisms with high sensitivity C-reactive protein (hsCRP) concentrations. Methods and results. 144 age-matched controls formed the control group. All participants were of Hellenic origin. All patients underwent coronary angiography and 3 subgroups were identified according to the number of vessels with >50% luminal obstruction: non-obstructive lesions or 1-vessel, 2-vessel and 3-vessel disease subgroups (n=47, 51 and 60 respectively). The AGT, REN and NPRA alleles were classified as short (S) or long (L) using the median as the cut-off point. SS genotype of the AGT gene was related with an increased risk for 3-vessel CAD both between patients [odds ratio (OR): 1.945, 95% Confidence Interval (CI): 1.006-3.762] and when compared with controls (OR: 1.944, 1.047-3.609). On the contrary, SL genotype of the AGT was associated with a decreased risk (OR: 0.449, 0.218-0.923 and 0.441, 0.223-0.874 respectively). SL genotype of the REN gene was associated with an increased risk for the presence of CAD (OR: 2.183, 1.352-3.526), whereas SS and LL with a protective effect (OR: 0.554, 0.345-0.888 and OR: 0.234, 0.055-0.996 respectively). However, after adjustment for confounding factors, all associations deriving from between group comparisons were not retained. hsCRP concentrations were equally distributed between study groups. Conclusions. A significant association was identified, for the first time to our knowledge, between (CA)n polymorphism of the AGT gene and the extent of CAD in patients of Hellenic origin with a history of MI. Moreover, (TCTG)n polymorphism of the REN gene may be associated with the presence of CAD.

Εισαγωγή. Το σύστημα ρενίνης-αγγειοτενσίνης-αλδοστερόνης και το σύστημα των νατριουρητικών πεπτιδίων παίζουν σημαντικό ρόλο στη φυσιολογία του καρδιαγγειακού συστήματος. Συνεπώς, οι γενετικές παραλλαγές σε γονίδια που αφορούν τα παραπάνω συστήματα μπορεί να σχετίζονται με την ανάπτυξη και εξέλιξη της στεφανιαίας νόσου (ΣΝ). Σκοπός. Η διερεύνηση της πιθανής συσχέτισης μεταξύ του (CA)n πολυμορφισμού επανάληψης του γονιδίου του αγγειοτενσινογόνου (AGT), της προσθήκης/έλλειψης 250bp (I/D) του γονιδίου του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης (ACE), του τετρανουκλεοτιδικού πολυμορφισμού επανάληψης (TCTG)n του γονιδίου της ρενίνης (REN) και του πολυμορφισμού επανάληψης (CT)n του γονιδίου του υποδοχέα Α των νατριουρητικών πεπτιδίων (NPRA) και της παρουσίας και έκτασης της ΣΝ σε 158 ασθενείς (ομάδα ΣΝ) με ιστορικό οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου (ΟΕΜ), καθώς και η συσχέτιση των παραπάνω πολυμορφισμών με τις συγκεντρώσεις της υψηλούς ευαισθησίας C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (hsCRP). Μέθοδος και Αποτελέσματα. Η ομάδα ελέγχου αποτελούνταν από 144 παρόμοιας ηλικίας ενήλικες. Όλοι οι συμμετέχοντες ήταν Ελληνικής καταγωγής. Όλοι οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε στεφανιαία αγγειογραφία, με βάση τα αποτελέσματα της οποίας δημιουργήθηκαν 3 υποομάδες ανάλογα με τον αριθμό των αγγείων που εμφάνισαν στένωση του αυλού >50%: υποομάδα μη αποφρακτικών αλλοιώσεων ή ΣΝ 1 αγγείου, ΣΝ 2 αγγείων και ΣΝ 3 αγγείων (n=47, 51 και 60 αντίστοιχα). Τα αλλήλια των AGT, REN και NPRA χαρακτηρίστηκαν ως βραχέα (short-S) ή μακρά (long-L) με όριο διαχωρισμού τη διάμεση τιμή. Ο SS γονότυπος του γονιδίου του AGT σχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο για ΣΝ 3 αγγείων τόσο μεταξύ των ασθενών [σχετικός κίνδυνος (ΣΚ): 1.945, 95% διαστήματα εμπιστοσύνης (ΔΕ): 1.006-3.762], όσο και σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (ΣΚ: 1.944, 1.047-3.609). Αντίθετα, ο SL γονότυπος σχετίστηκε με μειωμένο κίνδυνο. (ΣΚ: 0.449, 0.218-0.923 και 0.441, 0.223-0.874 αντίστοιχα). Ο SL γονότυπος του γονιδίου της REN σχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο για την εμφάνιση ΣΝ (ΣΚ: 2.183, 1.352-3.526), ενώ οι SS και LL γονότυποι εμφάνισαν προστατευτική επίδραση (ΣΚ: 0.554, 0.345-0.888 και 0.234, 0.055-0.996 αντίστοιχα). Ωστόσο, μετά από διόρθωση ως προς συνυπάρχοντες παράγοντες οι συσχετίσεις που πρόεκυψαν από σύγκριση μεταξύ των δύο ομάδων δε διατηρήθηκαν. Οι συγκεντρώσεις της hsCRP κατανεμήθηκαν παρόμοια μεταξύ των πολυμορφισμών και των ομάδων της μελέτης. Συμπεράσματα. Για πρώτη φορά αναδείχθηκε μια σημαντική συσχέτιση του πολυμορφισμού (CA)n του γονιδίου του AGT με την έκταση της ΣΝ σε ασθενείς Ελληνικής καταγωγής με ιστορικό ΟΕΜ. Επιπλέον, ο πολυμορφισμός (TCTG)n του γονιδίου της REN μπορεί να σχετίζεται με την παρουσία ΣΝ.