Το τελευταίο ταξίδι του Οδυσσέα στην ιταλική λογοτεχνία

Abstract

Object of the present research was the myth of Ulysses that, in the past centuries, was interpreted with different ways according to the historical moment and the philosophical, political and cultural ideals of every civilization. We have attended the evolution of this myth through the different phases of the History of Italian Literature emphasizing Ulysses as prototype of the traveller and his "last travel", which in Italian Literature is presented more often as direction to "somewhere else", almost in contrast with the "Νοστος" of Homer. The first part of the present work was dedicated to Ulysses as he is presented in the 26th century of Inferno in Dante's Divine Comedy, having as starting point the problematic throughts of the poet and the philosophical worries of his time. We have also been a detailed research in the works of Italian Literature which present the figure of Ulysses and in particular his last travel. Therefore we showed that the Greek hero appears constantly in the artistic production of every century with the suitable adaptation, of course, due to the necessitation of each era

Αντικείμενο της έρευνας υπήρξε ο μύθος του Οδυσσέα, που έχει ερμηνευτεί ποικιλοτρόπως στη διάρκεια των αιώνων αποκτώντας διαφορετική σήμανση ανάλογα με την ιστορική στιγμή και τα φιλοσοφικά, πολιτικά και πολιτιστικά ιδεώδη του κάθε πολιτισμού. Την εξέλιξη αυτού ακριβώς του μύθου παρακολουθήσαμε μέσα από τις διάφορες φάσεις της ιστορίας της ιταλικής λογοτεχνίας. Στο πλαίσιο αυτού του 'excursus' δόθηκε ιδιαίτερη σημασία στον Οδυσσέα ως τον κατ'εξοχήν ταξιδευτή και στο 'τελευταίο ταξίδι' του που, στην ιταλική λογοτεχνία, έχει συχνότερα σαν κατεύθυνση ένα 'αλλού' σε αντίθεση με τον ομηρικό 'νόστο'. Το πρώτο μέρος αυτής της εργασίας αναφέρεται στο δαντικό Οδυσσέα του 26ου άσματος της Κόλασης της Θείας Κωμωδίας, ο σκοπός εδώ είναι να συσχετιστεί η δαντική εκδοχή με το προηγούμενο μυθολογικό και λογοτεχνικό ρεπερτόριο καθώς με τον προσωπικό προβληματισμό του ποιητή και το φιλοσοφικό στοχασμό της εποχής του. Στη συνέχεια διεξήχθη μια λεπτομερής έρευνα της ιταλικής λογοτεχνίας, για να διαπιστωθεί σε ποιά απ'αυτά εμφανίζεται η φιγούρα του Οδυσσέα συνεχίζει αδιάλειπτα να εμφανίζεται στην καλλιτεχνική παραγωγή όλων των αιώνων, φυσικά στο πλαίσιο των κοινωνικών και καλλιτεχνικών συμφραζομένων που επιβάλλουν κάθε φορά οι απαιτήσεις των καιρών